یک هشدار ترسناک: ۱۰۰ میلیون شغل در ۱۰ سال آینده نابود میشود

در سالهای اخیر فناوری هوش مصنوعی و خودکارسازی به سرعت در حال توسعه بوده و تاثیرات عمیقی بر بازار کار در سراسر جهان بخصوص ایالات متحده گذاشته است. گزارشی تازه منتشر شده توسط سناتور دموکرات ایالت ورمونت، برنی سندرز، هشدار میدهد که این روند میتواند طی یک دهه آینده بیش از 100 میلیون شغل در آمریکا را از بین ببرد. این ارقام بیانگر تهدید بزرگ و فراگیر فناوریهای نوین برای مشاغل مختلف و همچنین پیامدهای گسترده اقتصادی و اجتماعی است.
در حالی که هوش مصنوعی بهعنوان یکی از فناوریهای تحولآفرین قرن بیست و یکم شناخته میشود، نگرانیها درباره جایگزینی نیروی کار انسانی توسط سیستمهای خودکار و رباتها نیز افزایش یافته است. این تحولات باعث شده تا بحث درباره تنظیم مقررات و سیاستهای حمایتی از نیروی کار بیش از پیش اهمیت یابد. در این مقاله به بررسی عمیق گزارش سناتور سندرز میپردازیم و تأثیرات فناوری هوش مصنوعی و خودکارسازی بر مشاغل، اقتصاد و سیاستهای کلان آمریکا را تحلیل خواهیم کرد.
تأثیر هوش مصنوعی و خودکارسازی بر بازار کار آمریکا
طبق گزارش سناتور برنی سندرز، پیشرفتهای فناوریهای هوش مصنوعی و رباتیک باعث تغییرات بنیادینی در ساختار بازار کار آمریکا خواهد شد. این فناوریها قادرند بخش عمدهای از مشاغل پرکاربرد، بهخصوص مشاغلی که دارای وظایف تکراری و قابل برنامهریزی هستند را جایگزین کنند. به عنوان مثال، این گزارش تخمین زده است که حدود 40 درصد از مشاغل پرستاری، 47 درصد از رانندگان کامیون، 64 درصد از حسابداران، 65 درصد از دستیاران آموزشی و 89 درصد از کارکنان فستفود تحت تاثیر این تحول قرار خواهند گرفت.
سناتور سندرز این تغییرات را در مقایسه با انقلابهای تاریخی نظیر انقلاب کشاورزی و صنعتی بسیار سریعتر و عمیقتر میداند و معتقد است که پردازش خودکار و هوش مصنوعی ظرف یک دهه اقتصاد آمریکا را به گونهای دگرگون خواهد نمود که طی چند هزار سال گذشته بیسابقه بوده است.
چالشهای قانونی و سیاستی در برابر هوش مصنوعی
با افزایش نگرانیها نسبت به از دست رفتن مشاغل و اثرات جانبی فناوریهای نوین، بحثها در واشنگتن در خصوص تدوین مقررات مرتبط با هوش مصنوعی تشدید شده است. دولتهای مختلف، به ویژه دولت پیشین آمریکا، بر اهمیت پیشتازی این کشور در حوزه توسعه هوش مصنوعی تاکید دارند و هشدار میدهند که اگر کشورهایی مانند چین در این زمینه پیشی بگیرند، میتواند تهدید جدی برای امنیت ملی آمریکا به همراه آورد.
در مقابل، گروههای دموکراتی مانند سناتور سندرز خواهان اعمال نظارتهای سختگیرانهتر همراه با حمایت از نیروی کار هستند. از جمله این حمایتها میتوان به پیشنهاد کاهش ساعت کاری هفتگی به 32 ساعت و وضع مالیات بر رباتها برای شرکتهایی که به سمت خودکارسازی حرکت میکنند اشاره کرد. چنین سیاستهایی با هدف حفظ اشتغال و کاهش تبعات اجتماعی ناشی از این تغییرات اساسی شکل گرفتهاند.
نقش شرکتهای بزرگ و سرمایهگذاری در فناوریهای خودکارسازی
شرکتهای بزرگ آمریکایی نظیر آمازون و والمارت که در فهرست برترین شرکتهای جهان قرار دارند، دهها هزار شغل را در فرآیند توسعه پروژههای خودکارسازی حذف کردهاند. این روند موجب کاهش هزینههای نیروی انسانی و افزایش سودآوری شرکتها شده است. سناتور سندرز در گزارش خود تاکید دارد که این فناوریها ضمن اینکه فرصتهای جدیدی به وجود میآورند، در عین حال به ابزاری برای تمرکز ثروت در دست افراد معدود تبدیل شدهاند.
او با اشاره به سرمایهگذاریهای میلیاردی برخی از ثروتمندان جهان مانند ایلان ماسک، لری الیسون، مارک زاکربرگ و جف بزوس در حوزه هوش مصنوعی و رباتیک هشدار میدهد که این سرمایهگذاریها عمدتا برای افزایش تصاعدی ثروت و قدرت آنها انجام میشود و کمتر به بهبود شرایط زندگی اکثریت مردم توجه دارد. این امر میتواند شکاف اقتصادی و نابرابری اجتماعی را تشدید کند.
پیامدهای اجتماعی و اقتصادی نابودی میلیونها شغل
از میان مشاغل تاثیرپذیر، کارگران صنایع تولیدی، رانندگان کامیون و تاکسی از جمله گروههایی هستند که بیشترین آسیب را از خودکارسازی خواهند دید. گسترش فناوریهای رانندگی خودکار و رباتیک در صنایع خودروسازی و حمل و نقل منجر به کاهش شدید فرصتهای شغلی این بخشها خواهد شد. این تغییرات بهویژه میتواند پیامدهای ویرانگری برای خانوادهها و جوامعی که به این مشاغل وابستهاند داشته باشد.
علاوه بر این، کاهش فرصتهای شغلی با دستمزد مناسب موجب افزایش فشارهای اقتصادی بر اقشار متوسط و پایین جامعه میشود و نیاز به تدوین سیاستهای حمایتی از نیروی کار و افزایش برنامههای آموزشی برای مهارتآموزی مجدد بیش از پیش احساس میشود.
راهکارهای مقابله با پیامدهای خودکارسازی گسترده
برای مدیریت آثار منفی خودکارسازی و هوش مصنوعی، لازم است سیاستگذاران اقداماتی چندجانبه انجام دهند. از جمله اولویتها میتوان به ایجاد قوانین تنظیمی دقیق، ارائه حمایتهای اقتصادی و اجتماعی به کارگران آسیبدیده، توسعه آموزشها و بازآموزی مهارتها و رعایت عدالت در توزیع منافع فناوری اشاره کرد.
یکی از پیشنهادات برجسته همین گزارش، کاهش ساعات کاری به هفتهای 32 ساعت است تا اشتغال حفظ شده و کیفیت زندگی کارگران بهبود یابد. همچنین اعمال مالیات بر رباتها میتواند منابع مالی مورد نیاز برای حمایت از معلولان بازار کار و سرمایهگذاری در آموزشهای جدید را فراهم کند. ارتقاء همکاری میان بخش دولتی، خصوصی و نیروی کار برای تضمین آیندهای پایدار و انسانی در دنیای پر از فناوریهای نوین حیاتی است.
در نهایت، فناوری هوش مصنوعی و خودکارسازی یکی از بزرگترین تحولات اقتصادی-اجتماعی عصر ما محسوب میشوند. اگرچه این فناوریها نویدبخش رشد و توسعه هستند، بدون تنظیمات دقیق و سیاستهای حمایتی میتوانند به منبعی برای افزایش نابرابری و نابودی فرصتهای شغلی تبدیل شوند. نگاه دقیقتر به گزارش سناتور سندرز، زنگ خطری است که باید جامعه، دولتها و کسبوکارها را به اقدام مسئولانه و هماهنگ ترغیب نماید.